św. Małgorzata

DSCF3832

Święta Małgorzata - Dziewica i męczennica Żyła na przełomie III i IV w. w Antiochii Pizydyjskiej, jedna z Czternastu Świętych Wspomożycieli.

Według zachowanego podania św. Małgorzata była córką pogańskiego kapłana, lecz została nawrócona na chrześcijaństwo przez swoją opiekunkę, która zajmowała się nią po śmierci matki. Za czasów panowania cesarza Dioklecjana miały miejsce prześladowania chrześcijan. W tym właśnie czasie zakochał się w niej rzymski namiestnik, którego św. Małgorzata nie chciała poślubić, odpowiadając, że jej serce należy do Chrystusa. Była w związku z tym torturowana, więziona, a w końcu ścięta około roku 303-305.

W średniowieczu jej kult jako świętej był bardzo rozpowszechniony. Przyjął się wizerunek św. Małgorzaty poskramiającej smoka, zgodnie z przekazem, który głosi, że gdy była więziona, ukazał się jej szatan w postaci smoka piekielnego. Św. Małgorzata miała przepędzić go znakiem krzyża. Na obrazach przedstawiana jest jej postać stojąca na smoku i godząca w jego paszczę wydłużonym krzyżem. Rzadziej spotyka się wizerunek ze św. Małgorzatą powstrzymującą smoka lejcami. Mimo że nie należała do królewskiego rodu, jest często przedstawiana w koronie na głowie, co ma podkreślić jej szlacheckie pochodzenie. Często też trzyma w dłoni gałązkę palmową jako symbol męczeństwa.

Święta Małgorzata urodziła się w rodzinie pogańskiego kapłana Edezjusza (Edyzeusza) w Antiochii Pizydyjskiej. Jej matka zmarła bardzo wcześnie i dziewczynką zajmowała się mamka, która była chrześcijanką. Potajemnie ochrzciła dziewczynkę i wychowywała ją w wierze i bojaźni Bożej. Gdy do Edezjusza dotarło, że jego córka wyznaje wiarę w Jezusa Chrystusa i mimo jego gróźb, nie chciała wyrzec się tego, co dla niej najważniejsze, wygnał ją z domu.                                          Św. Małgorzata zamieszkała z mamką i zajmowała się wypasem owiec.

Jej uroda przyciągnęła uwagę rzymskiego namiestnika Olibriusza, a gdy dziewczyna odrzuciła jego zaloty, mówiąc iż jej jedynym oblubieńcem jest i będzie Pan Jezus, urażony urzędnik postanowił się zemścić. Sędzia, przed którym Olibriusz ją oskarżył, nakazał ją pojmać i doprowadzić przed siebie. Gdy żadnymi namowami, ani groźbami nie można było skłonić dziewczyny do złożenia hołdu bożkom, wtrącono ją do więzienia. Tam miał jej się pokazać diabeł, który przybrał postać smoka i połknął ją. Św. Małgorzata miała przy sobie mały krzyż i tak nim drażniła trzewia potwora, że ten w końcu pękł, uwalniając ją (stąd uważano ją za patronkę rodzących). Próbując złamać jej charakter poddawano ją różnorakim torturom - rozrywano jej ciało żelaznymi grzebieniami, palono ogniem i wrzucano do lodowatej wody. Widząc, że nic tym nie wskórają oprawcy nakazali ją ściąć, 20 lipca 304 roku. Ciało męczenniczki pochowała potajemnie pobożna wdowa.

Kult św. Małgorzaty (Maryny) rozwinął się bardzo wcześnie na Wschodzie, skąd najprawdopodobniej dzięki krzyżowcom, dotarł do Francji, Niemiec i Anglii, czyniąc z młodej i pięknej dziewicy jedną z najbardziej czczonych w średniowieczu męczenniczek. Relikwie wywieziono w Antiochii w 980 roku, w 1145 trafiły do Montefiascone, gdzie są przechowywane do dziś w katedrze pw. św. Małgorzaty. Część relikwii w 1213 roku mieli otrzymać benedyktyni w Wenecji.

Św. Małgorzata Antiocheńska wraz ze św. Katarzyną Aleksandryjską, św. Dorotą i św. Barbarą to Virgines Capitales, czyli cztery najważniejsze dziewice i męczennice. Święta należy również do grona Czternastu Świętych Wspomożycieli, których wstawiennictwo u Boga jest w każdej potrzebie szczególnie skuteczne. To jej głos, razem z głosem św. Katarzyny i św. Michała Archanioła, usłyszała św. Joanna d'Arc.

Patronka: Antiochii, Montefiascone, Tucholi (od 2010). Dobrej śmierci, bezpiecznego porodu, kobiet i pielęgniarek. Wzywana w obronie przed chorobami nerek, bezpłodnością i jako ucieczka przed demonami.

Ikonografia: Przedstawiana jako młoda dziewczyna, w szacie z epoki, często ze św. Katarzyną, św. Dorotą i św. Barbarą. oraz św. Jerzym. Jej atrybutem jest: palma, smok, lilia, żelazny grzebień, krzyż.

Przysłowia o św. Małgorzacie: Deszcz na św. Małgorzatę jest orzechom na stratę. Kiedy w św. Małgorzatę kropi, siano źle się kopi. Św. Małgorzata zapowiada środek lata. W dzień św. Małgorzaty pierwsze gruszki do chaty. W św. Małgorzatę skąd wiatr duje, drogę po zboże toruje.

Odpust Świętej Małgorzaty: Niedziela po 13 lipca, W wigilię odpustu Msza Święta na cmentarzu parafialnym i różaniec wypominkowy